Yavru kedilerin ilk aşıları ne zaman yapılmalı?

Düzenli aşılar, yavru kedinizin uzun süreli sağlığını sağlamak için önemlidir. Aşılar, çekirdek (core) ve çekirdek olmayan (non-core) olarak ikiye ayrılır. Çekirdek aşılar, ayrım yapılmaksızın tüm yavru kediler için önerilir.

Çekirdek olmayan aşılar sadece belirli koşullar altında olan kediler için önerilir. (örneğin dışarı çıkıp çıkmadıkları, belirli bir hastalığın yaygın olduğu yerlerde yaşayıp yaşamadıkları vb.) Veteriner, kedinizin çekirdek olmayan bir aşıya ihtiyacı varsa bunu size söyleyecektir.

Kedinizin hangi aşılara ihtiyacı olduğunu öğrenin

6-8 haftalık olana kadar yavru kedilerin aşıya ihtiyacı olmaz. Yavru kedi doğup annesini emmeye başladığında, anne sütünde bulunan çeşitli antikorları alır. Bu antikorlar, genel olarak, kendi bağışıklık sistemi büyüyüp gelişirken yavruyu korur. Yavru kedi altı ila sekiz haftalık olduğunda, anne sütünü artık daha az içmeye başladığından bu antikorlar yavrunun bünyesinde azalır. Bu noktada, onu bulaşıcı hastalıklardan korumak için aşıların yardımına ihtiyaç vardır.

Bir yavru kediye altı ila sekiz haftadan daha erken bir sürede aşı yapılmasının önerilmemesinin nedenlerinden biri, anneden aldığı antikorların aşıya müdahale edebilmesi ve aşının etkili olmasını engelleyebilme ihtimalidir.

Yavru altı ila sekiz haftalık olduğunda aşılara başlanabilir. Bu yaştaki yavru kedi için önerilen çekirdek aşılar arasında:
• Kedi Gençlik Hastalığı (Feline Parvovirus-FPV),
• Feline Herpesvirus-1 (FHV-1) ve 
• Feline Calicivirus (FCV) aşıları bulunur.

Bazı veterinerler üç aşıyı “kombine” bir enjeksiyonla tek seferde yapabilir. Aşı kombine edilebilecek bir şekilde üretildiyse bu mümkündür.

Aşı programınız veteriner hekiminizin tavsiyelerine, yavru kedinizin belirli hastalıklara maruz kalma riskine göre değişebilir.

Feline Lösemi Virüsü (FeLV) aşısı

Feline Lösemi Virüsü (FeLV) aşısı çekirdek olmayan yani zorunlu görülmeyen bir aşı olarak kabul edilir ancak tüm yavru kediler için önerilir. FeLV aşısının ilk dozu, kedi sekiz haftalıkken uygulanabilir. Üç ila dört hafta sonra ikinci bir FeLV aşısı dozu uygulanacaktır. [1]

FeLV aşısı, sadece FeLV olmayan yavrulara yapılabilir. Genelde anne kedi FeLV taşımıyorsa yavru da taşımaz.  Annede FeLV olup olmadığı bilinmiyorsa, test edilmesi önerilir. [2]

Veterinerler normalde FeLV aşısını, kedinin sol arka bacağına enjekte eder. Bir tümör gelişmesi durumunda sahibinin fark edebilmesi için buraya başka bir aşı yapılmaz. Bakınız. Kedilerde fibrosarkom

Veteriner aksini önermedikçe, kuduz aşısı en erken yavru 12 haftalıkken uygulanabilir. Kuduz aşısı da çekirdek bir aşı olarak kabul edilir.

Çekirdek olmayan aşılar

Veteriner hekiminizle çekirdek olmayan aşılar hakkında konuşun. Kediler için dört ek aşı vardır:

• Kedi İmmün Yetmezlik Virüsü (FIV),
• Chlamydia felis,
• Bordetella bronchiseptica ve
• Kedi Bulaşıcı Peritonit (FIP) aşıları

Bu aşıların hepsi çekirdek olmayan (non-core) aşılar olarak kabul edilir ve gerekliliği yavru kedinize özgü koşullara bağlıdır. [3] [4]

FIV için bir aşı normalde veterinerler tarafından önerilmemektedir. Chlamydia felis, “chlamydophila” olarak da bilinir. Chlamydophila aşısı hastalığın zaten var olduğunun bilindiği çok kedili bir ortamda yaşayacak kedi yavruları için önerilir. Bordetella aşısı da çok kedili ortamlarda yaşayan yavru kediler için önerilir. FIP aşısı normalde yavru kediler için önerilmez.

Öneriler

Aşıların çoğunun aşıya bağlı olarak bir ila üç yılda bir tekrarlanması gerekir. Yavru kediniz için gelecekte hangi aşıların ne zaman yapılacağını hekiminizle konuşarak bir takvim belirleyin. Son dönemde çoğu veterinerin, kayıtlı kedi ebeveynlerine SMS ile aşı zamanlarını hatırlatmaya başlaması güzel bir gelişmedir.

Kedinize hangi aşıların yapıldığı konusunda güncel kayıtlar tutulduğundan emin olun ve hekiminizin vereceği karneyi kaybetmeyin!

Kaynak:

https://www.peteducation.com/article.cfm?c=1+1316&aid=211
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jsap.2_12431/abstract
https://www.peteducation.com/article.cfm?c=1+2143&aid=951