Kedilerde böbrek taşı, diğer adıyla nefrolit oluşmasının birkaç farklı nedeni vardır. Oluşan taşın türü, uygulanacak tedavide belirleyicidir. Küçük bir böbrek taşı olan bir kedi, hiç belirti göstermeyebilir. Böbrek taşları, başka bir amaçla çekilen bir röntgende tesadüfen tespit edilebilir.
Kedide normal idrar akışına izin veren bir böbrek taşı, veteriner tarafından yakından izlenebilir ve tedavi gerektirmeyebilir. Eğer taş çok büyürse veya küçük parçalar kırılıp üretere yerleşirse (böbreği idrar kesesine bağlayan idrar yolu) durum kedi için çok ağrılı bir hal alır. Karın ağrısı, halsizlik ve hatta kusma ile kendini gösteren böbrek ağrısı ortaya çıkabilir. Böbrek şişebilir ve hasar görebilir. Bu durum iki böbrekte de aynı anda gerçekleşir ve tıkanıklık devam ederse, kedi bozulan idrar akışından dolayı kritik derecede hasta olabilir. Kedinizin karın ağrısı çektiğini veya idrara çıkma oranının herhangi bir şekilde değiştiğini düşünüyorsanız, beklemeden veterinerinize başvurun.
Üriner sistem tıkanması, kedilerde tedavi edilmesi gereken ve hayatı tehdit eden acil bir durumdur!
Kedilerde böbrek taşı belirtileri
Böbrek taşlarının belirti ve semptomları şunları içerebilir:
- Yüksek ateş
- Karın rahatsızlığı
- Böbrek ağrısı
- İdrarda kan (hematüri)
- Değişen idrar miktarı (artma veya azalma)
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Kusma
- Kilo Kaybı
Kedilerde böbrek taşı teşhisi
Çoğu taş genellikle röntgende kolayca görülür ancak küçük taşlar bağırsak yapısının arkasına gizlenebilir. Bazı taşlar iyi görünmediği için röntgen yeterli bilgi vermeyebilir. Kedide taş teşhis edilirse, veteriner taş tipini tahmin etmeye yardımcı olacak bazı testler yapabilir. Taş veya taşların kedinin böbrek sağlığı üzerinde ne gibi etkileri olabileceği ve taş riskini artırabilecek başka koşulların olup olmadığı bu testlerle belirlenir. Testler şunları içerebilir:
- Tam kan sayımı
- Kan biyokimya testi – Böbrek hastalığı kanıtlarının ve taş oluşumu için risk faktörlerinin tespit edilmesini sağlar.
- İdrar tahlili – İdrar kalitesi, idrardaki bakteriyel enfeksiyon veya kristaller böbrek hastalığını ve taş tipini tahmin etmeye yardımcı olabilir.
- İdrar kültürü testi – Bakteriyel enfeksiyon tanımlamak ve en iyi antibiyotiği belirlemek için yapılabilir.
- Karın röntgeni – Böbreklerin büyüklüğü ve şeklini incelenmesi, taşların görülebilmesi için çekilir.
- Sistemik kan basıncı ölçümü – Böbrek hastalığının önemli bir komplikasyonunu tanımlamaya yarar.
- Karın ultrasonu – Bu, herhangi bir taşın yerini ve herhangi bir engelden şüphelenilen durumu doğrulamaya yardımcı olabilir.
- Kontrastlı radyografi – Tıkanmayı doğrulamak ve her böbreğin idrar üretimine katkısını göstermek için boya çalışmasına ihtiyaç duyulabilir.
Kedilerde böbrek taşı nedenleri ve tipleri
Böbrek taşı problemi yaşayan kedilerin çoğu orta yaşlı veya yaşlıdır. Kedilerde metabolik böbrek taşları (kan veya idrar dengesizliği nedeniyle oluşanlar) enfeksiyon kaynaklı taşlardan çok daha yaygındır. Veteriner tedaviyi taşın türü ve yapısına göre belirleyecektir.
Kedilerde böbrek taşı tedavisi
Böbrek taşları, tekrarlayabilen veya temizlenemeyen bakteriyel üriner enfeksiyonlar sebebiyle tedavi edilmelidir. Veteriner taş veya enfeksiyonun önem önceliğini belirlemek için çabalasa da, enfeksiyonu çözmek için böbrek taşını ortadan kaldırmak gerekebilir.
Bazı idrar taşlarında, veteriner hekim antibiyotik, diyet ve bol sıvı kombinasyonu ile geleneksel tedavi uygulayabilir. Böbrek taşlarının tamamen çözünmesi genellikle aylar alır. Boyutta herhangi bir erken küçülme ise iyi haberdir.
Böbrek taşı olan kedide, taşı çıkarmak için spesifik bir tedaviye ihtiyaç yoktur. Kedilerde böbrek taşlarını çözmek için yapılan tıbbi çabalar, ameliyattan daha güvenli olsa da çoğu taş için işe yaramaz. Çözünmeyen böbrek taşları, veterineri zorda bırakabilir. Cerrahi ile böbrek taşlarının çıkarılması yaygın olarak yapılır. Ameliyat sorunsuz geçse bile etkilenen bölgenin böbreğe kalıcı olarak zarar verme riski vardır.
Taş kırmada kullanılan litotripsi gibi yöntemler kediler için genellikle tavsiye edilmez. Çünkü taş parçaları dar olan idrar yolunda kalma eğilimindedir. Bazı kediler için uzmanlar endoskopi önerebilir. Yine acil durumlarda, idrar yolu bloke olduğunda, idrarı tıkanmış üreterin etrafına yönlendiren hayat kurtarıcı bypass teknikleri önerebilir. Veterinere ameliyatın tek seçenek olup olmadığı sorulmalı ve cerrahi yerine başka tıbbi teknolojik yöntemlerin varlığı araştırılmalıdır.
Kedilerde böbrek taşlarının izlenmesi ve yönetimi
Veteriner, oksalat böbrek taşlarından şüphelenirse, kedinin su alımını artırmaya önem vererek özel bir diyetle birlikte, taş büyümesini azaltıp yavaşlatmak için bazı ilaçlar önerebilir. Kedi daha fazla su içmeye ve konserve mamayla ekstra su almaya teşvik edilerek, idrar seyreltilmeye çalışılır. Burada amaç, taşa eklenebilecek mineral miktarını azaltmaktır.
Böbrek taşlarını önlemek veya yönetmek için birçok özel diyet mevcuttur. Her kedi için en uygun olanı bulmak biraz deneme yanılma gerektirebilir. Kedinin diyabet veya gastrointestinal hastalık gibi başka hastalıkları varsa, veteriner diyet ve ilaçları bunlara göre dengelemeye çalışacaktır. Taşların altında yatan başka bir nedenden şüpheleniliyorsa, bu sorunun çözülmesi büyük önem taşır.
Taşlar şimdilik bir komplikasyonlara yol açmıyor gibi görünse bile, veteriner ileriyi görebilmek için kan ve idrar testlerinin düzenli olarak yapılmasını önerebilir. Herhangi bir önleme stratejisinin işe yaradığını bilmek, taşların büyümediğini veya komplikasyonlara neden olmadığını görmek önemlidir. Veteriner, periyodik olarak röntgen ve ultrasonu tekrarlamayı önerebilir. Taşlar cerrahi ile çıkarılmışsa, kedinin sağlıklı kalması ve herhangi bir tekrar olmaması açısından izlenmesi önemlidir. Kedinin durumuna en uygun izleme programı veterinerle birlikte yapılmalı ve programa uyulmalıdır.
Kedinizle ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz olduğunda, her zaman veterinerinizi ziyaret etmeli veya aramalısınız. Kedinizin sağlığını korumada en önemli desteğiniz veteriner hekiminizdir.
Kaynak:
https://www.pethealthnetwork.com/cat-health/cat-diseases-conditions-a-z/kidney-stones-cats
Yorum yap