Kedi ebeveynleri için kedisinin nöbet geçirdiğine tanık olmak oldukça korkutucu bir durumdur. Nöbetler; titreme, kas kasılmaları, düşme, idrar kontrolünü kaybetme gibi farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Peki, bu nöbetlerin sebepleri nelerdir? Özellikle yaşlı kedilerde görülen ve sesle tetiklenen FARS (Feline Audiogenic Reflex Seizures) sendromu nedir?
Kedilerde nöbetlerin yaygın sebepleri
Kedilerde nöbetler birçok farklı nedenden kaynaklanabilir:
- Antifriz gibi toksinler
- Beyin tümörleri
- Epilepsi veya kökeni bilinmeyen nöbetler
- Beyin enfeksiyonları (ör. menenjit)
- Travma veya beyin hasarı (araba çarpması, düşme vb.)
- Son evre karaciğer yetmezliği
- İleri dönem böbrek yetmezliği
- Diyabet tedavisinde düşük kan şekeri (hipoglisemi)
Bu nedenlerin bazıları genç kedilerde görülürken, bazıları özellikle yaşlı kedilerde ortaya çıkar.
FARS (Feline Audiogenic Reflex Seizures) nedir?
İngiltere’deki bilim insanları, kediler yaşlandığında ortaya çıkan ve daha önce tanımlanmamış bir epilepsi türünü keşfetti: FARS – Odyojenik Refleks Kedi Nöbeti.
- Özellikle 15 yaş üzeri kedilerde görülür.
- Birman ırkı kedilerde daha yaygındır.
- Yüksek perdeli sesler nöbetleri tetikler.
- Vakaların yaklaşık %40’ında eş zamanlı başka hastalıklar bulunur.
- FARS hastası kedilerin yarısında işitme kaybı veya sağırlık vardır.
FARS nöbet türleri
Araştırmalara göre, FARS yaşayan kedilerde nöbetler üç şekilde gözlenir:
- Absans: Çevresine karşı kısa süreli farkındalık kaybı.
- Miyoklonik: Kısa ve ritmik kas seğirmeleri.
- Tonik-klonik: Klasik, tam gelişmiş nöbet; kedi uzanır, ayakları ritmik hareket eder ve idrar kontrolü kaybolabilir.
Nöbetler genellikle 5 dakikadan kısa sürer. Öncesinde salya akıtma, daire çizme, asabiyet veya ilgi arayışı görülebilir.
FARS’ı tetikleyen sesler
Araştırmacıların tespit ettiği başlıca ses tetikleyiciler şunlardır:
- Alüminyum folyo buruşturma
- Metal kaşığın seramik kaba çarpması
- Cam bardakların şıngırtısı
- Kağıt/plastik poşetlerin hışırtısı
- Klavye veya fare tıklaması
- Bozuk para ya da anahtar şıngırtısı
- Çivi çakma sesi
- Dil şaklatma sesi
Kedilerde FARS tedavisi
- Levetirasetam (Keppra): FARS nöbetlerini kontrol etmede etkili bulunmuştur.
- Çalışmalar, FARS’ın çoğu kedinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürmediğini göstermektedir.
- Veteriner hekimler her zaman ilaç tedavisi önermeyebilir; çünkü bazı durumlarda yan etkiler nöbetlerden daha risklidir.
Özetle FARS:
Kaynak: http://jfm.sagepub.com/content/early/2015/05/22/1098612X15582080
Yorum yap