Kedi astımı, birçok kediyi etkiler ve genellikle bronşit ile ilişkilidir. Astım, solunum yollarının akut veya kronik iltihabıdır. Aşağıdakiler dahil olmak üzere çeşitli fizyolojik etkilerle ilişkilidir:
- Çeşitli zararlı uyaranlara karşı artan yanıt verme,
- Solunum yollarının daralması,
- Solunum yolu daralmasının düzelmesi,
- Solunum yollarında iltihaplı hücrelerin bulunması
Kedi bronşiti terimi, alt solunum yolundaki iltihaplanmadan kaynaklanan öksürük veya hırıltıyı tanımlar.
Astım ve bronşit tipik olarak aynı sendromun iki parçası olarak kabul edilir. Bu sendrom aynı zamanda kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olarak da adlandırılabilir.
Kedinin solunum yolları belirli uyaranlara duyarlıysa, bu maddelere maruz kalmak iltihaplı bir tepkiye neden olabilir. Tepki, kedide bronşiyal spazmlar, artan mukus üretimi ve solunum yollarında olası mukus birikimi olarak ortaya çıkar.
Bronşların mukustan temizlenememesi, solunum yolu tıkanmasına neden olabilir. Bu da kediyi ikincil solunum yolu enfeksiyonlarına duyarlı hale getirebilir. Kronik solunum yolu tıkanıklığı, havayı alveoller adı verilen küçük akciğer geçişlerinde hapsederek aşırı şişmeye ve akciğer hasarına yol açabilir.
“Kedilerde öksürüğe çok az şey neden olduğu için, öksürük önemli bir bulgudur.”
Kedi astımı ve bronşitin belirtileri nelerdir?
- Nefes almada güçlük,
- Nefes darlığı,
- Ağız açık nefes alma ve
- Öksürüktür.
Öksüren kediler, boynunu uzatır ve çömelir gibi çöker. Yaklaştığınızda duyabileceğiniz yükseklikte bir hırıltı da buna eşlik eder.
Bazı kediler astıma daha mı yatkındır?
Astım ve bronşit, yaygın olarak 2-8 yaş arası kedilerde görülür. Siyam kedilerinin bu hastalık sendromunu geliştirme riski daha yüksek görünmektedir. Fazla kilolu ve obez kediler de kronik solunum yolu hastalığı geliştirmeye yatkındır.
Ağız ve diş hastalıkları, bakterilerin ağızdan akciğerlere geçme ve ciddi bir ikincil enfeksiyona neden olma riskini artırır.
Kedilerde astım ve bronşite ne sebep olur?
Kedi astımı ve bronşit ile ilişkili iltihabın gerçek nedeni bilinmemektedir. İltihabı artırarak astım ve bronşit belirtilerine neden olan tetikleyicileri dikkate almak daha iyidir. Bu tetikleyicilerin başlıcaları:
- Kedi kumundan gelen toz,
- Sigara dumanı,
- Parfüm,
- Saç spreyi,
- Halı temizleme ürünleri,
- Koku gidericiler,
- Kokulu çamaşır deterjanı ve yumuşatıcılar,
- Küf ve
- Uçucu yağ difüzörleridir.
Kedilerde astım ve bronşitin belirtileri nelerdir?
- Erken evrelerde, ana belirti kronik öksürük veya bir aydan uzun süren öksürüktür. Öksürük genellikle kuru veya serttir ve öksürükten sonra öğürme yaygındır. Tüy yumağı kusarkenki öksürmeye hayli benzer.
- Hastalık ilerledikçe, kedi daha az enerjik görünür ve nefes almakta güçlük çekebilir. Nefes alma sesi duyulur hale gelebilir ve kedi nefesini verirken hırıltı olabilir.
- Daha sonraki aşamalarda, diş etlerinde oksijen eksikliğinden dolayı mavimsi bir renk oluşabilir. Astımı veya kronik bronşiti olan kedilerin nadiren ateşi vardır ve genellikle iştahları normal kalır.
Kedilerde astım nasıl teşhis edilir?
Kedilerde astım ve bronşit teşhisinde, solunum sorunlarına neden olan diğer hastalıkların listeden elenmesi gerekir. Bu hastalıklar arasında enfeksiyöz pnömoni, kedi kalp kurdu hastalığı, birincil akciğer parazitleri ve kanser sayılabilir.
- Teşhis sırasında tam kan sayımı, biyokimya testi, dışkı ve idrar tahlili yapılabilir. Bu testler, kedinin genel sağlığı ve hastalığına dair ipuçları sağlar.
- Bir tür beyaz kan hücresi olan eozinofil, genellikle alerjik olaylar veya parazitik hastalıklarla ilişkilidir. Varlığı, astımın kesin teşhisini destekler.
- Kimi kedilerde yüksek kan proteinleri de ortaya çıkar.
- Bazı durumlarda, akciğer kurduna dair iz aramak için dışkı örnekleri üzerinde özel testler yapılabilir. Ek teşhis testleri aşağıdakileri içerebilir:
Kalp kurdu testi: Genellikle kedi lösemisi (FeLV) ve kedi immün yetmezlik virüsü (FIV) testleri ile birlikte yapılan bir kan testidir.
Göğüs röntgeni: Astım ve bronşitli kedilerde akciğerdeki bazı karakteristik değişiklikleri gösterir. Röntgenler, diğer akciğer ve kalp hastalıklarının listeden elenmesine yardımcı olabilir.
Sitoloji veya kültür ile bronkoskopi: Bronkoskopi, anestezi uygulanmış kedinin solunum yollarının küçük bir fiber optik cihazla görselleştirilmesini sağlar. Bronşları kaplayan mukus ve hücreler, mikroskop altında incelenebilir ve kültür testi için örnek alınabilir.
Bronş lavajı: Kedi genellikle anestezi altına alınır ve incelenen alana ince, esnek, steril bir kateter geçirilir. Az miktarda steril sıvı, bölgeye kuvvetli bir şekilde boşaltılıp, ardından derhal geri çekilir. Geri çekilen sıvı, mukus ve mikroorganizmalar için kültür alınabilen ve mikroskop altında incelenebilen az sayıda hücre içerir.
Çoğu vakada, kapsamlı bir teşhis çalışmasına rağmen, tek bir neden belirlenemez. Altta yatan neden “belirlenemese bile”, birçok kediye tıbbi tedavi ile makul bir yaşam kalitesi sağlanabilir.
Kedilerde astım nasıl tedavi edilir?
Diğer hastalıklar tespit edilip tedavi edildiğinde veya listeden elendiğinde, astım ve bronşit tedavisine başlanabilir. Astımı ve bronşiti olan kedilerin çoğu ayakta tedavi edilir.
Kedi ciddi solunum sıkıntısı yaşıyorsa, durumu stabilize etmek için oksijen tedavisi veya sıvı ilaç tedavisi için kliniğe yatırılması gerekebilir. Kedi astımı ve bronşitinin başarılı yönetimi, aşağıdakilerin bazı kombinasyonlarını içerir:
Tetikleyicilerin önüne geçmek: Kedide solunum problemlerini ağırlaştıran herhangi bir tetikleyiciden kaçınılmalıdır. Bu, farklı markalarda kedi kumu denemek, evdeki sigara dumanını ortadan kaldırmak, tozu en aza indirmek ve hava temizleyici kullanmak gibi önlemleri içerir. Durumu kötüleştirebilecek çevresel faktörlere dikkat edilmelidir.
Kedinin vücut durumunu normalleştirmek: Aşırı kilolu veya obez olmak, kedi astımına ve bronşite çanak tutar. Sistemik iltihaplanmaya, kalp ve akciğerler üzerindeki iş yükünü artırmaya neden olur.
Bronkodilatör: Hava yollarını açmak için kullanılır ve havanın akciğerlere daha rahat bir şekilde girip çıkmasını sağlar.
Kortikosteroidler: Kortikosteroidlerin güçlü antienflamatuvar etkileri vardır. Astım ve bronşit gibi solunum sıkıntısı yaşayan kedilere rahatlama sağlayabilir. Veteriner hekim kediye, steroidin akciğerlere olumsuz yan etkilerini en aza indirmeye çalışmak için solunan bir tür kortikosteroidle birlikte kısa süreli oral kortikosteroidler reçete edilebilir. Bronkodilatör-kortikosteroid kombinasyonundan oluşan tedavi seçenekleri de mevcuttur.
Hipoalerjenik beslenme: Veteriner hekim, kedinizin astım kontrolünde daha az alerjen veya hipoalerjenik olan bir mamadan fayda sağlamayı önerebilir. Beslenmenin astım ve bronşitli kedilerde etkisini göstermesi zaman alır ancak ilaca olan bağımlılığı azaltabilir.
Tıbbi akupunktur: Tıbbi akupunktur yoluyla nöromodülasyon, astım ve bronşitli kedilere rahatlama sağlayabilir. Tıbbi akupunktura yanıt veren kedilerde, ilaçlara olan ihtiyaç azalabilir.
Kedim astım ve bronşitten tamamen kurtulabilir mi?
- Kedi astımı ve bronşiti olan kediler nadiren tamamen iyileşir.
- Tedavinin amacı atakların şiddetini ve sıklığını azaltmak ve kedinin genel yaşam kalitesini iyileştirmektir.
Kedi astımı ve bronşiti olan çoğu kedi, aktif bir hayat sürebilir.
Kaynak: https://vcahospitals.com/know-your-pet/inhalant-treatment-for-feline-asthma-and-bronchitis
Yorum yap