Anemi, kandaki kırmızı kan hücresi (alyuvar) sayısı, hemoglobin miktarı veya ikisinin birden azalmasını ifade eden tıbbi bir terimdir. Spesifik bir hastalık değil, başka bir hastalık sürecinin veya durumunun sonucudur.
Kırmızı kan hücreleri kemik iliğinde üretilir ve yaklaşık iki ay boyunca dolaştıkları kana salınır. Eskidikçe veya hasar gördükçe kan dolaşımından çıkarılırlar. Bileşenleri daha sonra yeni kırmızı kan hücreleri oluşturmak için geri dönüştürülür. Kırmızı kan hücrelerinin sayısı, üretimin azalması veya kırmızı kan hücrelerinin kaybının artması nedeniyle azalabilir.
Hemoglobin, vücudun hücrelerine ve dokularına oksijen verir. Anemik bir hasta, oksijen eksikliğiyle ilgili belirtilerden dolayı rahatsızlık yaşar.
Kedilerde aneminin belirtileri nelerdir?
Kedilerde aneminin en kolay gözlenen ve yaygın klinik belirtisi, diş etlerinin normal pembe renginin kaybolup soluk pembe-beyaz görünmesidir.
“Soluk diş etleri ve halsizlik, kan testleri yapılması gerektiğini gösterir.”
Anemik kediler daha az enerjiye sahiptir, bu yüzden halsiz görünürler veya daha kolay yorulurlar. Anemik kedilerin kanlı burun, dışkıda kan, idrarda kan veya kusmukta kan gibi kan kaybı belirtileri olabilir.
Kedilerde anemi nasıl teşhis edilir?
Anemiyi teşhis etmek için kan örnekleri üzerinde birkaç test yapılır. Bu testler genellikle tam kan hücresi sayımının bir parçası olarak yapılır. Anemiyi teşhis etmek için uygulanan en yaygın test, hematokrit’tir.
Normal bir kedide, kanın % 25-45’inde kırmızı kan hücreleri çıkar. Oran %25’in altındaysa, kedi anemiktir.
Anemiyi belirlemek için yapılan diğer testler arasında kırmızı kan hücresi sayımı ve hemoglobin sayımı bulunur.
Anemik bir kediye başka hangi testler yapılır?
- Kırmızı kan hücresi sayısı düşükse, kemik iliğinin kaybedilen kırmızı kan hücrelerine yanıt olarak artan sayıda yeni kırmızı kan hücresi üretip üretmediğini bilmek önemlidir. Bazı yeni kırmızı kan hücreleri erken salınır ve retikülositler olarak adlandırılan bu olgunlaşmamış kırmızı kan hücreleri, kan yayılımının daha kolay tanımlanması için boyanabilir. Artan sayıda retikülosit varlığı, aneminin yanıtlı olduğunu gösterir.
- Çoğu otomatik kan analiz cihazı, retikülositlerin varlığını tespit ederek, kedinin yanıtlı bir anemi olup olmadığının hızlı bir şekilde belirlenmesine yardımcı olur.
- Kırmızı kan hücresi tahribatına neden olabilecek parazitleri ve lösemiyi (anormal derecede yüksek beyaz kan hücresi sayımı) gösterebilecek diğer anormal hücreleri aramak için bir kan yayma testi yapılması da önemlidir.
- Kemik iliğinin, anemi durumuna uygun şekilde yanıt vermediğine dair bir endişe varsa, bir kemik iliği biyopsisi yapılabilir. Kemik iliği örneği alınıp analiz edilerek, durum hakkında bilgi sağlanır ve bazen bu analiz aneminin nedenini ortaya çıkarabilir.
- Biyokimya analizi ve idrar tahlili anemik kediler için diğer önemli testlerdir. Bu testler organ fonksiyonunu ve elektrolit düzeylerini değerlendirir ve kedinin genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sağlar.
- Bir dışkı parazit muayenesi, bağırsakta kan kaybına neden olabilecek parazitlerin varlığını belirlemek için önemlidir.
- Son olarak, anemik bir kedi, kedi lösemi virüsü (FeLV) ve kedi immün yetmezlik virüsü (FIV) için test edilmelidir. Bu virüsler aneminin yaygın nedenleridir.
Hangi hastalıklar kedilerde anemiye neden olur?
Birçok hastalık, kırmızı kan hücreleri veya hemoglobin sayısında azalmaya neden olabilir. Bunlar şu şekilde gruplandırılır:
- Kan kaybına neden olan hastalıklar
- Hemolize (alyuvar yıkımına) neden olan hastalıklar
- Kemik iliği baskılanması yoluyla kırmızı kan hücrelerinin üretimini azaltan hastalıklar
Hangi hastalıklar kedilerde kan kaybına neden olur?
Kedilerde kan kaybının başlıca nedenleri şunlardır:
- Kan damarlarında veya iç organlarda kanamaya yol açan travma veya yaralanma
- Pire, keneler veya kancalı solucanlar ile şiddetli parazit istilası
- Bağırsak, böbrek ve kanamaya başlayan idrar kesesi tümörleri
- Kanın düzgün pıhtılaşmasını önleyen hastalıklar
Hangi hastalıklar kedilerde hemolize neden olur?
Kedilerde hemolizin başlıca nedenleri şunlardır:
- Otoimmün hastalık (kedinin bağışıklık sistemi kendi vücut dokularına veya sistemlerine saldırdığında neden olur)
- Kedi lösemi virüsü (FeLV)
- Mikoplazma haemofelis gibi kan parazitleri
- Kimyasallar veya toksinler (örn. çinko veya sıçan zehri)
- Kanser
Hangi hastalıklar kedilerde kemik iliği baskılanması ile kırmızı kan hücresi üretimini önler?
Kedilerde kemik iliği baskılanmasının başlıca nedenleri şunlardır:
- Herhangi bir ciddi veya kronik hastalık (kronik böbrek veya karaciğer hastalığı gibi)
- Çok kötü beslenme veya beslenme dengesizlikleri
- Otoimmün hastalıklar
- Kedi lösemi virüsü (FeLV)
- Kedi immün yetmezlik virüsü (FIV)
- Kimyasallar veya toksinler
- Kanser
Kedilerde demir eksikliği anemisi olur mu?
Demir eksikliği anemisi insanlarda, özellikle kadınlarda sık görülen bir hastalıktır. Ancak, bu demir eksikliği kedilerde nadirdir ve sadece ciddi kronik kan kaybı veya çok dengesiz beslenme durumunda kedilerde ikincil gelişir.
Kedilerde anemi nasıl tedavi edilir?
- Kedinizin anemisi, hayatını tehdit edecek kadar şiddetliyse kan nakli gerekebilir. Kedinize kan nakli yapılmadan önce tanı testi veya kan grubu belirleme için kan örneği alınır. Kan naklinin temel amacı, aneminin altında yatan neden belirlenirken ve diğer tedaviler etkili olmaya başlarken kedinizi stabilize etmektir.
- Anemiye neden olan, altta yatan hastalık teşhis edildikten sonra, daha ileri tedavi belirlenir. Tedavi; kortikosteroidler, parazit ilaçları, başka ilaçlar veya cerrahi içerebilir.
- Hekiminiz tanısal test sonuçlarına dayanarak kedinizin ihtiyaçlarına özel bir tedavi planı hazırlayacaktır.
Kedilerde anemi nasıl seyreder?
Anemisi olan kediler için hastalığın seyri, tedavi öncesi konan özel tanıya ve kedinin durumuna bağlıdır. Anemi erken teşhis edilirse, çoğu kedi nispeten iyi bir sağlığa kavuşur, iyi bir seyir vardır.
Toksinler, kanser veya otoimmün hastalıklar nedeniyle anemik olan veya ağır travma geçirmiş kedilerde anemi maalesef daha az olumlu seyreder.
Kaynak: https://vcahospitals.com/know-your-pet/anemia-in-cats
Yorum yap